Trải lòng về các khóa học online, và việc mở khóa học design
Nhân một sự kiện đang viral mình mới có dịp suy nghĩ thật nhiều về câu chuyện khóa học nói chung và các khóa học design nói riêng. Bài viết này sẽ có tính cá nhân, personal view một chút. Chủ yếu sẽ là góc nhìn của mình về chuyện học các khóa online hiện tại
Thật ra là không cần phải học online course
Từ lúc đi làm design tới giờ, thật ngạc nhiên nếu thừa nhận rằng ngoại trừ việc lấy bằng Đại học chính quy về Computer Science, mình không đi học một khóa học cụ thể nào về design. Duy nhất một lần cách đây 2 năm mình đăng ký một khóa học về business design, và gần đây nhất khi vào làm Axon mình phải tham gia học lấy chứng chỉ về Accessibility. Còn lại, từ UI, UX hay thậm chí Graphic Design, mình đều tự học.
Lý do là bởi mình cảm thấy khó có thể nhận được nhiều những gì bản thân mong chờ từ các khóa học (manage my own expectation). Lý do thứ 2 đó là cứ mỗi lần mình xem curriculum của một khóa, mình lại tự research các nội dung đó và tự tìm ra hướng đi cho bản thân. Thật ra đó là bởi vì mình có một khả năng tự học tương đối tốt. Điều này đã giúp mình tiếp tục sự nghiệp bằng cách vừa làm, vừa học.
Cho đến khoảng 2 năm trở lại đây, mình có một quyết định đó là mở khóa học về Design dành cho designer. Quyết định này thật ra rất mâu thuẫn với tiêu chí của bản thân: “ko cần phải đi học khóa học, chỉ cần vừa làm vừa học là đủ”, kéo theo đó là một loạt các nỗi lo lắng sau đây.
Không deliver được value cho học viên
Mình đã set giá rẻ hơn mặt bằng chung của thị trường một chút. Với lý do chính là mình ngại rằng mọi người học xong, cảm thấy không đáng với số tiền họ bỏ ra. Cũng vì vậy mà mình rất hạn chế quảng cáo về khóa học. Mình chạy khóa học hoàn toàn bằng organic sales, thông qua truyền miệng, affiliate hoặc website cá nhân, hoặc là blog cá nhân này.
Nếu không thể cung cấp được giá trị cho người học, mình sẽ rất áy náy và cảm thấy không trọn vẹn với công việc mình làm
Ai rồi cũng mở khóa học
Đúng vậy, thật sự có một định kiến khá phổ biến về việc mở khóa học. Bản thân mình cũng có định kiến đó. Liệu mình truyền tải kiến thức có hấp dẫn không? Kiến thức này tốt cho mọi người không? Học viên học xong có thể làm tốt hơn không? Trong thị trường vốn dĩ đã thừa thầy thiếu thợ thế này, các bạn sẽ biết chọn ai? Vì sao cần phải mở khóa nữa, mình dạy có gì tốt hơn những người khác?
Tuy nhiên, cuối cùng mình cũng đã nghĩ theo một hướng rất khác. Và đó cũng là lý do chúng ta nên có suy nghĩ khác hơn về các khóa học
Kiến thức có ở mọi nơi, nhưng value của một chương trình học nằm ở những kinh nghiệm riêng của người dạy
Đây cũng là cách mà mình xây dựng nên khóa Growth Design và Product Design Foundation. Cụ thể, mình sẽ liệt kê cách mình xây dựng nội dung cho khóa học như sau:
Search Google, hỏi ChatGPT, Gemini về nội dung của một khóa Product Design nên là gì.
Tham khảo tất cả các khóa học hiện có.
Liệt kê ra tất cả các nội dung mà mình nghĩ là cần thiết và quan trọng nhất.
Đối chiếu với các vấn đề từ những designer mà mình từng quản lý, tiếp xúc trong nhiều năm quản lý và làm cộng đồng UXVN.
Tiếp tục đào sâu hơn vào những nội dung đã liệt kê thông qua: đọc hết các sách có liên quan (ít nhất là mình đã đọc 10 cuốn sách khi biên soạn Product Design Foundation – có thể mình sẽ có một bài viết review số sách này sau). Đọc tất cả các resource viết trên Medium, Substack.
Một lần nữa chọn ra những nội dung có thể truyền tải và tổng hợp thành những module cho khóa học.
Tìm các ví dụ liên quan đến từng module để giúp người học hiểu rõ hơn về lý thuyết.
Xây dựng bài tập giả định, từ những kinh nghiệm làm việc trong quá khứ, để giúp học viên có thể thực hành và hiểu tận tường lý thuyết hơn.
Cho đến khi hoàn thành, soạn lại thành curriculum đưa lên website của khóa, có thể thấy phần chương trình học có phần bề nổi này cũng không quá khác với bao khóa học khác. Nhưng phần tảng băng chìm (là những phần thuộc phần 3,4,5,6,7 và 8) là những phần hoàn toàn dựa trên 15 năm kinh nghiệm đi làm đúc kết ra được. Được xây dựng từ kiến thức thực tế, cùng với khả năng tổng hợp mọi loại kiến thức sẵn có để có thể kết hợp với ví dụ, bài tập có thật. Đóng gói lại thành 6, 7 modules học trong khoảng 12, 13 tiếng video được thu sẵn, kết hợp với 2 tiếng zoom call 1 tuần (12 tiếng zoom cho cả khóa).
Vậy thì, mình có thể deliver giá trị cho các bạn tham gia khóa học được không?
Đến lúc này mình có thể tự tin là có, và chắc chắn rằng mình luôn muốn cải thiện chất lượng qua từng khóa mình mở ra, và vì vậy mình cũng tạo một cộng đồng Growth Product Design, để cập nhật liên tục cho các bạn khóa trước.
Đừng mong chờ phép màu từ một khóa học
Khóa học không phải là kim chỉ nam, không phải là silver bullet dành cho người học, khóa học là kinh nghiệm của người dạy truyền đạt lại cho những người đi làm mong muốn được tiếp cận những phần kinh nghiệm khác nhau mà bản thân họ chưa có cơ hội trải nghiệm
Ứng dụng thực tế, kiến thức sẽ vỡ ra dần
Có thể một lúc nào đó trong tương lai, bạn sẽ gặp phải một vấn đề mà kiến thức của khóa học sẽ giúp ích cho bạn. Hoặc có thể bạn mang kiến thức vào thực tế, cố gắng thực hiện, thay đổi, bổ sung kinh nghiệm và học từ kết quả. Lúc này kiến thức đã thật sự trở thành kinh nghiệm của riêng bạn
Hiểu mình cần gì rồi hãy đăng ký học
Mình khuyến khích mọi người học bất cứ khóa nào, nếu có điều kiện. Tuy nhiên, để số tiền bỏ ra học có hiệu quả, bạn nên cân nhắc một số thứ sau:
Nghiên cứu kỹ những gì mình liệt kê trong miêu tả khóa học, tìm hiểu về người dạy (Thái Lâm là ai?) để xem kinh nghiệm của người đó có liên quan với những định hướng của cá nhân bạn không? Đọc các bài blog và các quan điểm cá nhân của người dạy để xem có phù hợp với quan điểm của bạn không. Từ đó bạn có thể đưa ra quyết định chính xác hơn.
Tự hỏi 3 lần, 4 lần vì sao mình cần học? Vấn đề của bạn là gì? Nếu được hãy trao đổi vấn đề đó với người mà bạn dự định học. Tìm hiểu xem bạn và người dạy sẽ mang lại giá trị cho nhau hay không. Đây là cách để quản lý expectation tốt hơn.
Cuối cùng, đây là link tới 2 khóa học mà mình nhắc đến để các bạn tham khảo thêm (đúng, cuối cùng mình cũng đã quảng cáo khóa học trong bài này! 😁)
quảng cáo nhưng vẫn thuyết phục :D
Anh ơi em thấy thời gian khai giảng khoá tiếp theo chưa được update